De zorgprofessional als sleutel tot een sterk informeel netwerk

Bij de zorg voor thuiswonende mensen met dementie zal het informele netwerk van familie, naasten en buren steeds belangrijker worden. Het inzichtelijk maken en versterken van dit informele netwerk ligt veelal bij de zorgprofessionals. In hoeverre beschikken zij over de motivatie en competenties om dit informele netwerk inzichtelijk te kunnen maken?

Informele netwerken bij ouderen

Het is bekend dat een informeel (sociaal) netwerk voor ouderen kan bijdragen aan de gezondheid en het welzijn. Sommige ouderen hebben een breed georiënteerd netwerk, bestaande uit familie, vrienden, buren en vrijwilligerswerk. Anderen hebben minder contact met de buitenwereld en zijn vooral gefocust op familie of de partner. Bij mensen met dementie wordt dit informele netwerk vaak kleiner. Dit komt onder andere door karakterveranderingen. Het is daarom belangrijk voor zorgprofessionals om het netwerk van (dementerende) ouderen die zij ondersteunen in kaart te bregen. Echter wijst onderzoek uit dat dit vaak niet wordt gedaan. Dit onderzoek heeft zich daarom gericht op de vraag waarom zorgprofessionals dit netwerk wel of niet in kaart brengen.

Motivaties en beweegredenen

De resultaten tonen aan dat zorgprofessionals gemotiveerd zijn om het informele netwerk inzichtelijk te maken. Echter brengen niet alle zorgprofessionals het gehele netwerk in kaart: de meesten beperken zich tot één of twee mensen waarmee zij zelf het meeste contact hebben (bijvoorbeeld een partner of kind) die hen kunnen informeren over de cliënt. Anderen brengen wel het gehele netwerk in kaart, met als doel de cliënt en mantelzorgers te ondersteunen om langer thuis te kunnen blijven wonen.

Bevorderende en belemmerende factoren

Om het informele netwerk in kaart te kunnen brengen is een goede relatie met de cliënt belangrijk. Ook moet de cliënt bereid zijn om hier open over te praten. Indien de cliënt hier niet voor openstaat, vormt dit een belemmering. Andere belemmeringen zijn ten eerste dat een informeel netwerk complex kan zijn. Ten tweede benoemden zorgprofessionals dat zij niet voldoende tijd beschikbaar hebben. Als laatste is het belangrijk dat zorgprofessionals voldoende kennis hebben over de methodieken om een informeel netwerk in kaart te brengen.

Een sterk informeel netwerk

Dit onderzoek pleit voor meer aandacht voor zorgprofessionals die het gehele informele netwerk in kaart brengen. Deze zorgprofessionals kunnen inzichtelijk maken welke steun ouderen van hun netwerk ontvangen en waar nieuwe mogelijkheden liggen. Hierbij is het van belang om het gehele netwerk in kaart te brengen in plaats van slechts één of twee mensen, zodat het netwerk kan worden ingezet voor specifieke vraagstukken. Bijvoorbeeld wanneer de cliënt in contact wil komen met mensen van een dagbesteding of wanneer ondersteuning nodig is.

Klik hier voor de link naar het volledige artikel over dit onderzoek.