Aanbod voor (jong) volwassenen - Cognitive Behavior Therapy Enhanced (CBT-E)

Voor adolescenten/volwassenen vanaf 18 jaar wordt de individuele cognitieve gedragstherapie (CBT-E) geboden.

Als je 18 jaar of ouder bent, is er meer kans dat je niet meer thuis woont . Of dat je niet meer wil dat je ouders zich met je eten bezig houden. Voor deze leeftijd is er CBT-E (Cognitive Behavior Therapy Enhanced). Deze behandeling bestaat uit individuele gesprekken waarbij je werkt aan het ontwikkelen van een gezond eetpatroon (zes keer per dag) en voldoende eten. Je besteedt aandacht aan factoren die je eetstoornis in stand houden (overwaardering van lichaam en gewicht, checkgedrag, vaak wegen, vergelijken met anderen etc).

Regelmatig hebben mensen met een eetstoornis al meerdere onsuccesvolle hulpverleningstrajecten achter de rug, waardoor hun motivatie ambivalent is en ze vaker uitvallen. CBT-E speelt hierop in door veel voorlichting te geven, eigen regie en verantwoordelijkheid te geven. Zo ontstaat er een goede werkrelatie en door in de beginfase van de therapie intensief te behandelen (minimaal twee keer in de week) en sterk te focussen op positieve gedragsverandering ontstaat er meer hoop voor herstel. Verder is er binnen de CBT-E veel aandacht voor specifieke terugval-preventie, omdat de kans op terugval bij anorexia en boulimia nervosa groot is. De behandelvoortgang wordt hoogfrequent bijgehouden om tijdig bij te kunnen sturen bij stagnatie.

CBT-E is ontwikkeld in Engeland door Fairburn en collega’s, en laat in meerdere studies een beter behandeleffect zien dan reguliere cognitieve gedragstherapie (CGT). Ongeveer 70% van de cliënten met een eetstoornis blijkt met deze interventie geholpen te zijn. CBT-E blijkt bovendien voor een kortere behandelduur en minder uitval bij de behandeling te zorgen. Dit komt doordat de behandeling nadrukkelijk spaarzaam is in het aanbieden van interventies.

CBT-E dient zo veel mogelijk ambulant te worden aangeboden. Als een opname onoverkomelijk is, wordt je gestimuleerd zoveel mogelijk tijd buiten de afdeling door te brengen, om de overgang naar het normale leven zo klein mogelijk te maken.


Werkwijze CBT-E

De CBT-E behandeling is gericht op het werken aan factoren die de eetstoornis in stand houden en het ontwikkelen van vaardigheden om terugval te voorkomen. Er zal aandacht besteed worden aan het normaliseren van het eetpatroon, het verminderen van de overwaardering van lichaamsvorm en -gewicht en anders leren omgaan met alledaagse gebeurtenissen en negatieve gevoelens.

In CBT-E leer je om kritisch naar je lichaam en eetgedrag te kijken. Je leert een aantal vaardigheden en technieken waarmee je probleemoplossend vermogen vergroot kan worden. Dit zijn strategieën die voor jou relevant zijn en die ingrijpen op de kernsymptomen, die de eetstoornis in stand houden.

De behandeling bestaat ongeveer uit 20 (boulimia nervosa) tot 40 (anorexia nervosa) sessies en is verdeeld in een aantal fasen. Er vindt regelmatig een evaluatie van de behandelinzet plaats. In de eerste fase vinden de sessies tweemaal per week plaats. Om gedragsverandering tot stand te brengen, is het noodzakelijk dat je je committeert aan een aantal voorwaarden van de behandeling, zoals je houden aan behandelafspraken, het bijhouden van een eetregistratie in real time, het normaliseren van het eetpatroon, niet wegen thuis en het afbouwen van compensatiegedrag. Daarnaast zijn er opdrachten tussen de sessies door. Deze opdrachten zijn van groot belang en vragen om prioriteit. De ervaring leert, dat de uitkomst van de behandeling voor een belangrijk deel samenhangt met wat je tussen de sessies gedaan hebt met de opdrachten.


Indicatiecriteria

Wanneer er sprake is van een verstoord lichaamsbeeld met daarbij problematisch eetgedrag wat op diverse levensgebieden een negatieve invloed heeft, kan er al sprake zijn van een eetstoornis. Binnen de GGzE bestaat geen onder- of bovengrens voor het gewicht. Wel dient er een inschatting gemaakt te worden of het verantwoord is om de behandeling ambulant te volgen. Klinische behandeling kan enkel elders plaats vinden. Wanneer je al bij een andere afdeling binnen de GGzE bekend bent, is een goede samenwerking mogelijk.